جراحی دیسک گردن یکی از رایج ترین و تخصصی ترین اعمال جراحی در ایران است.در این قسمت به بررسی و توضیح این مبحث می پردازیم.
جراحی دیسک گردن نوعی درمان جهت برطرف کردن مشکلات حاد مفاصل و دیسک گردن است. همانطور که میدانید، استخوان بندی گردن شامل تعدادی مهره های متصل به هم بوده که در بین آن ها ناحیه ای به نام دیسک قرار دارد.
دیسک گردن در واقع نوعی غضروف است که حد فاصل میان مهره های گردن را پر می کنند. علاوه بر این، هم باعث حرکت ستون مهره ها شده و هم سبب جلوگیری از وارد آمدن فشار به آن می شوند. درون این دیسک ها، فضای خالی وجود داشته که به وسیله مایع ژلاتینی مانند پر شده است. در هنگام حرکت کردن این مایع مانند یک بالشت عمل کرده و باعث حرکت نرم مهره ها بر روی یکدیگر می شود.
در اثر عوامل مختلف و با وارد آمدن فشار بالا بر روی دیسک های گردن، ممکن است این دیسک یا ترک خورده و عارضه پارگی دیسک گردن ایجاد شود. در چنین شرایطی مایع ژلاتینی در روندی که به خارج از دیسک منتقل شده و باعث ایجاد فشار بر روی نخاع می گردد. نتیجه این فشار باعث میشود تا فرد در هنگام چرخاندن گردن خود درد شدیدی را احساس کرده و متاسفانه این عارضه با گذشت زمان قابل ترمیم نمی باشد. در نتیجه برای بهبود این عارضه نیاز به انجام عمل های جراحی دیسک گردن می باشد.
به طور کلی جراحی دیسک گردن به وسیله تکنیک های مختلف انجام شده و به چند روش صورت می گیرد. هر کدام از این روشها در شرایط و موارد خاصی قابل انجام بوده و انتخاب نوع روش توسط جراح و با توجه به شرایط بیمار صورت میگیرد.
انواع جراحی دیسک گردن:
جراحی دیسک گردن از جلو
جراحی دیسک گردن از جلو یکی از انواع روش های جراحی است که در این روش جراحی از قسمت جلوی گردن یا آنتریور انجام می شود. از این نوع جراحی برای موارد استفاده می شود که مشکل ایجاد شده در دیسک گردن بیمار، بر روی ریشه عصبی گردن فشار زیادی وارد کرده و یا منجر به ایجاد فشار بر روی نخاع می شود.
در جراحی دیسک گردن از جلو، ابتدا جراح در قسمت جلوی گردن برش های ۲ تا ۳ سانتی متر ایجاد کرده و فضای کافی جهت کار بر روی عضلات و عروق و دسترسی به ۱ تا ۳ دیسک ستون فقرات را فراهم می کند.
بعد از کنار زدن عضلات و عروقی که در جلوی گردن قرار دارند، جراح می تواند بر روی ستون فقرات کار جراحی را شروع کرده و در قدم اول با استفاده از دستگاه رادیوگرافی، در هنگام جراحی محل دقیق ضایعه را مشخص میکند.
سپس با استفاده از میکروسکوپ و ابزارهای جراحی نظیر اکارتور، شروع به تخلیه مایع مفصلی خارج شده از دیسک میکند. بعد از آن جراح با استفاده از میکروسکوپ لبهای ناحیه آسیب دیده را جمع کرده و استخوان هایی که بر روی نخاع و ریشه عصبی فشار وارد کرده اند را آزاد می کند.
علاوه بر آن اجزای اضافه باقی مانده که باعث فشار بر روی نخاع می شوند را خارج کرده و با استفاده از ابزار مخصوص محل مورد نظر را پر میکند. در برخی اوقات نیز از دیسک های مصنوعی جهت پر کردن فضای خالی دیسک استفاده میشود.
بعد از انجام این روش جراحی بیمار بهبود بسیار بالایی پیدا کرده و درد ناشی از فشار دیسک و روی نخاع و ریشه عصبی بسیار کمتر میشود. در برخی اوقات نیز مقداری درد در ناحیه باقی مانده که پس از چند روز از بین می رود.
برای انجام این نوع جراحی بیمار تنها یک روز نیاز به بستری و استراحت در بیمارستان دارد و بعد از آن می تواند کارهای روزمره خود را انجام دهد.
جراحی دیسک گردن از پشت
جراحی دیسک گردن از پشت یکی دیگر از روش های جراحی دیسک گردن بوده و برای بیمارانی که علاوه بر مشکلات دیسک گردن، دچار تنگی کانال سرویکال یا بیماری OPLL شده اند به کار می رود.
برای انجام این روش ابتدا بیمار بر روی شکم خوابانده شده و پس از بیهوشی، برش ۱۰ سانتی متری بر روی قسمت پشتی گردن ایجاد می گردد. در مرحله بعدی عضلات، مهره ها و استخوان هایی که بر روی نخاع و ریشه های عصبی فشار وارد کرده اند به طور کامل برداشته شده تا نخاع کاملاً آزاد شود و فشار وارد بر آن از بین برود.
سپس مایع غضروفی که به بیرون نشت کرده است جمع آوری شده و در صورت نیاز قطعه دیسک پاره شده که باعث ایجاد فشار بر روی نخاع می شود نیز برداشته می شود. در صورت انجام این کار به جای دیسک پاره شده از دیسک های مصنوعی استفاده می گردد.
در برخی موارد و با توجه به شرایط بیمار، برای از بین رفتن فشار بر روی نخاع و بهبود کامل عارضه، از فیوژن یا کارگزاری پیچ و مهره و یا پیوند زدن استخوان از پشت مهره گردن استفاده می شود. بعد از انجام جراحی بیمار به مدت یک الی دو روز باید در بیمارستان بستری شده تا شرایط آن بررسی گردد و بعد از این مدت می تواند به کارهای روزمره خود رسیدگی کند.
استفاده از این روش برای افرادی که دچار تنگی کانال نخاعی شده اند بسیار مناسب است.