آی وی اف یا لقاح آزمایشگاهی نوعی درمان برای ناباروری است که تحت شرایط تکنولوژی تولید مثل انجام می شود. در درمان آی وی اف تخمک که از تخمدان مادر استخراج شده در لابراتوار مخصوص با اسپرم پدر به صورت مصنوعی بارور میشود و جنین مورد نظر شکل میگیرد.

این درمان معمولاً بهترین روش درمانی برای مشکلاتی مثل انسداد دوطرفه لوله‌های تخمدان، اندومتریوز، ناباروری به علت مشکلات دهانه رحم، نازایی با علت مردانه، ‌اختلالات تخمک‌گذاری است.

باروری به روش آی وی اف و انتقال شامل پنج مرحله مهم و اساسی است:

 1: تجویز و استفاده داروهای محرک باروری برای تخمک زایی

 2: استخراج تخمک بوسیله یک سوزن توخالی از طریق حفره لگنی

 3: گرفتن نمونه اسپرم برای انجام عمل لقاح

 4:ترکیب کردن تخمک و اسپرم در لوله آزمایشگاهی جهت بارور کردن و ایجاد عمل لقاح

5: بازیابی تخمک و انجام لقاح پس از گذشت 3 تا 5 روز و انتقال جنین به رحم زن به وسیله ی یک لوله کوچک.

اقدامات قبل از درمان:

این اقدامات شامل انجام تعدادی اقدامات ضروری و رعایت مجموعه ای از آزمایش ها و سونو گرافی های مربوطه می باشد.       

اقدامات حین درمان:

در این مرحله انجام تعدادی اقدامات و رعایت مجموعه ای از دستورات غذایی و دارویی ضروری است که با دارو درمانی آمادگی لازم برای مرحله اولیه صورت میگیرد ،قبل از عمل برداشتن تخمک از فرد خواسته میشود تا به مدت 8 تا 10 ساعت ازعمل از خوردن و آشامیدن خودداری کند. برداشتن تخمک معمولاً تحت بیهوشی عمومی یا بی حسی با با داروهای آرامبخش و مسکن انجام می شود. با در نظر گرفتن شرایط جسمانی بیمار پس از برداشت تخمک مورد نظر و انجام لقاح آزمایشگاهی که حدود 3تا 5 روز بعد انجام می شود، انتقال صورت می گیرد..

اقدامات پس از درمان:

پس از عمل انتقال ، فرد مدت چند ساعت برای کنترل در بیمارستان و یا کلینیک بستری می شود. نیاز به استراحت کامل برای 24 ساعت بعد از عمل ضروریست. پس از گذشت یک روز فرد می تواند به فعالیت های روزمره خود ادامه دهد و از انجام فعالیت هایی نظیر : ورزش های شدید،ا ستفاده از دوش واژینال یا تامپون ، رابطه جنسی ، بلند کردن اجسام سنگین حتما خودداری کند.برای مشخص شدن نتیجه با گذشت تقریبا 2 هفته بعد از انتقال جنین یک آزمایش خون جهت تشخیص بارداری انجام می شود.

 آی یو آی IUI:

اولین گام برای درمان ناباروری در بسیاری از زوج‌ها، روش درمانی لقاح داخل رحمی اسپرم یا IUI است.

این روش نسبت به سایر روش‌های درمانی نظیر لقاح خارج از رحم یا IVF، کمتر تهاجمی است و هزینۀ کمتری نیز دارد.

در این روش، اسپرم مرد با ابزارهای خاصی درون رحم زن قرار داده می‌شود.